راهنمای ایمنی در آزمایشگاه شیمی
نویسنده:
افشین رجبی خرمی- زینب توکلی- عباس استوان
مترجم:
سال نشر:
1391
صفحه:
160
نوبت چاپ:
1
فهرست مطالب
عنوان صفحه
بخش اول: مقدمه ............................................................................................................... 1
اهمیت از دیدگاه مربیان آزمایشگاه ..................................................................................................................... 1
اهمیت از دیدگاه کاراموزان .................................................................................................................................... 2
اهمیت از دیدگاه دانشکده ..................................................................................................................................... 2
بخش دوم: مسئولیتهای کارشناسان ............................................................................... 3
نگهداری از آزمایشگاه و تجهیزات ........................................................................................................................ 3
نگهداری سوابق ......................................................................................................................................................... 3
ایمنی و روشهای اضطراری ................................................................................................................................. 3
آماده سازی برای فعالیتهای آزمایشگاهی ........................................................................................................ 5
ادارهی مناسب آزمایشگاه ........................................................................................................................................ 5
بخش سوم: بایدها و نبایدها برای کارآموزان ..................................................................... 7
توصیههای اخلاقی ................................................................................................................................................... 7
روش کار عمومی ...................................................................................................................................................... 8
عملیات مقدمات پاکسازی ...................................................................................................................................... 9
پوشش در آزمایشگاه ............................................................................................................................................. 10
اصول بهداشتی ....................................................................................................................................................... 12
دستورالعمل مواقع اضطراری .............................................................................................................................. 12
شناسایی مواد شیمیایی ....................................................................................................................................... 12
روش و شرایط حفاظتی کار با اسیدها ............................................................................................................. 16
ریزش اسید/ باز ...................................................................................................................................................... 17
پیشگیری از آتشسوزی و انفجار ....................................................................................................................... 18
مواد کسید کننده .................................................................................................................................................. 19
مواد واکنش پذیر با آب ........................................................................................................................................ 19
مواد آتش گیر ......................................................................................................................................................... 20
لیست مواد آتش گیر ............................................................................................................................................ 21
موادی که تولید پراکسید میکنند .................................................................................................................... 22
طبقهبندی مواد شیمیایی که به مرور زمان پراکسید میکنند................................................................... 22
مایعات و گازهای سرمازا ...................................................................................................................................... 24
مواد منفجر شوند ................................................................................................................................................... 25
ایمنی کار با مشعل بونزن .................................................................................................................................... 26
خطرات تشعشع ..................................................................................................................................................... 29
خطرات فیزیکی ...................................................................................................................................................... 29
بخش چهارم: برنامهی بهداشت شیمیایی ........................................................................ 31
عناصر مورد نیاز برنامهی بهداشت شیمیایی .................................................................................................. 31
برگهی دادههای ایمنی ماده MSDS ............................................................................................................... 32
بخش پنجم: مواردی که در هنگام خرید مواد شیمیایی باید در نظر گرفته شود.............. 35
قبل از سفارش مواد شیمیایی، موارد زیر را انجام دهید.............................................................................. 35
بخش ششم: سیستم ردیابی شیمیایی ........................................................................... 37
بخش هفتم: نحوهی برچسب زدن به محتویات شیمیایی ................................................ 39
بستهبندی تجاری مواد شیمیایی ....................................................................................................................... 39
محفظههای ثانویه و محلولیهای ساخته شده ............................................................................................... 39
محفظههای مصارف فوری .................................................................................................................................... 40
ضایعات شیمیایی ................................................................................................................................................... 40
مواد پراکسیدی شکل ........................................................................................................................................... 40
بخش هشتم: شیوهی نگهداری مواد شیمیایی ................................................................ 41
مقررات کلی جهت انبار مواد شیمیایی ............................................................................................................ 41
سازمانبندی ............................................................................................................................................................ 41
تفکیک و چیدمان مواد شیمیایی ...................................................................................................................... 43
هشدارهایی در ذخیره سازی .............................................................................................................................. 43
نکات استفادهی صحیح از ظروف ذخیره سازی مواد ................................................................................... 44
شیوههای پیشنهادی قفسهبندی انبار ............................................................................................................... 44
الگوی پیشنهادی قفسهبندی برای ذخیره سازی مواد معدنی ................................................................... 46
الگوی پیشنهادی قفسهبندی برای ذخیره سازی مواد آلی ......................................................................... 47
بخش نهم: کپسولهای گاز فشرده .................................................................................. 49
طریقهی نگهدای، جابهجایی و استفاده از کپسولهای گاز فشرده ........................................................... 49
شناسنامهسیلندرهای گاز ..................................................................................................................................... 51
سازگاری گازهای فشرده ...................................................................................................................................... 53
ایمنی استفاده از کپسول گاز آزگون ................................................................................................................ 54
سیلندرهای گاز استیلن ....................................................................................................................................... 54
نکتههای ایمنی کار با کپسول گاز استیلن ..................................................................................................... 55
سیلندرهای گاز هیدرژون .................................................................................................................................... 57
پاکسازی سامانههای هیدروژن گازی از گازهای اکسنده .......................................................................... 58
شرایط محل نگهداری از سیلندرهای گاز هیدروژن ..................................................................................... 59
انبار کردن سیلندرهای گاز هیدروژن ............................................................................................................... 61
رگلاتورها .................................................................................................................................................................. 62
انتخاب رگلاتور ........................................................................................................................................................ 63
نصب رگلاتور ........................................................................................................................................................... 64
بخش دهم: سمیت مواد شیمیایی ................................................................................... 67
تقسیمبندی ترکیبات شیمیایی بر مبنای اثرات فیزیولوژیکی ................................................................... 67
گازهای سمی .......................................................................................................................................................... 70
مونوکسید کربن (CO)................................................................................... 70
دی اکسید کربن (CO2) ...................................................................................................................................... 72
کلر .............................................................................................................................................................................. 72
کلرور کربونیل (COCL2) ..................................................................................................................................... 77
سولفید هیدروژن (H2S) .................................................................................................................................... 77
دی اکسید گوگرد (SO2) .................................................................................................................................... 82
اکسیدنیترو (NO2) ............................................................................................................................................... 83
سیانوژن (C2N2) .................................................................................................................................................... 83
نشت جیوه ............................................................................................................................................................... 83
بخش یازدهم: روشهای کاهش مقدار و یا سمیت زبالههای شیمیایی تولیدی در آزمایشگاه 87
دستورالعملهای پیشنهادی جهت دفع مواد شیمیایی ............................................................................... 88
پیوست A: نمادهای عمومی ایمنی ................................................................................... 91
پیوست B: برچسبهای خطر انجمن ملی حفاظت در مقابل آتش .................................... 97
پیوست C: موادی که خطر آنها از ارزش آموزشی بیشتر است ..................................... 101
پیوست D: مواد با ماهیتی خطرناک که ممکن است استفاده از آنها ارزش آموزشی داشته باشند 111
پیوستE: مواد شیمیایی ناسازگار .................................................................................. 113
پیوست F: ایمنی و تجهیزات اضطراری توصیه شده برای آزمایشگاه ........................... 117
پیوست G: چگونگی ورود یک مادهی شیمیایی به بدن .................................................. 119
پیوست H: محدودیتها برای قرار گرفتن در معرض مواد ............................................. 121
پیوستI: راهنماییهای عمومی هنگام حوادث و یا ریزش مواد شیمیایی ...................... 125
پیوست J: فهم یک MSDS ........................................................................................... 129
پیوست K: نمونهی MSDS............................................................................................. 131
پیوستL: عبارات ایمنی (هشدارS) و ریسک (هشدار R).............................................. 141
منابع............................................................................................................................. 147
کتاب های در این موضوع
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)