سيستم سنترپيوت يكي از سيستم هاي آبياري باراني پيشرفته در جهان است كه در سنوات اخير تكامل چشمگيري در جهت كاهش انرژي موردنياز داشته است. سيستم هاي جديد براساس فشار كاركرد پايين و پخش دقيق توانسته اند به ميزان زيادي پاسخگوي نيازهاي كشاورزان باشند و لذا از توسعه مطلوبي هم برخوردار بوده اند.

سيستم هاي سنترپيوت به ويژه انواع جديد آن در ايران توسعه چنداني نداشته اند. به نظر مي رسد كه علت عمده عدم توسعه اين سيستم ها در مناطق مستعدي كه با آن سازگاري دارند، مسأله خرده مالكيت يا عدم يكپارچه بودن اراضي است. به هرحال عدم توافق كشاورزان براي كشت يكپارچه و يكسان به دلايل متعدد اجتماعي و اقتصادي و فرهنگي سبب شد كه سيستم هاي كلاسيك ثابت با رايزرهاي متحرك به عنوان نسخه اصلي آبياري باراني در غالب طرح هاي توسعه منابع آب پذيرفته شوند.

در اين كتاب، ابتدا نگاهي به وضعيت آب و سيستم هاي آبياري در جهان را بررسي مي كند. سپس مروري بر روابط آب و خاك دارد. در فصل سوم كتاب به مبحث سيستم هاي سنترپيوت و اصول اوليه طراحي مي پردازد. در فصل چهارم مبحث طراحي سيستم هاي سنترپيوت را مطرح مي كند و درنهايت در فصل پنجم و ششم به ترتيب مباحث زمان بندي و اجراي سيستم هاي سنترپيوت و ارزيابي سيستم آبياري سنترپيوت در مزارع را مورد بررسي قرار مي دهد.

كتاب حاضر در 220 صفحه و به قيمت 3 هزار تومان دراختيار دانشجويان و اساتيد رشته مهندسي آبياري قرار دارد.

فهرست مطالب

پيشگفتار............................................................................................................1

مقدمه مؤلفين...................................................................................................... 1

فصل اول: نگاهي به وضعيت آب و سيستم‌هاي آبياري در جهان........................................... 1

1. مقدمه............................................................................................................. 1

2. تكنولوژي آبياري و تكامل آن.................................................................................. 8

3. مزاياي استفاده از سيستم‌هاي سنترپيوت................................................................. 15

4. مدرنيزاسيون و محيط زيست................................................................................ 20

فصل دوم: مروري بر روابط آب و خاك.......................................................................... 29

1. مشخصات خاك.................................................................................................. 29

2. وضعيت آب در خاك........................................................................................... 32

3. پتانسيل و نيروهاي آب در خاك............................................................................. 35

4. نقاط پتانسيلي مهم........................................................................................... 38

فصل سوم: سيستم‌هاي سنترپيوت و اصول اوليه طراحي................................................. 41

1. خصوصيات كلي تجهيزات..................................................................................... 41

2. آبپاش‌هاي سيستم سنترپيوت.............................................................................. 48

3. انواع سيستم‌هاي سنترپيوت و طرز كار آنها............................................................... 55

4. خصوصيات عملياتي سيستم‌هاي آبياري سنترپيوت....................................................... 68

5. ملاحظات انتخاب سيستم...................................................................................... 80

6. ملاحظات انتخاب تجهيزات ويژه.............................................................................. 88

7. الگوهاي توزيع آب............................................................................................ 90

فصل چهارم: طراحي سيستم‌هاي سنترپيوت................................................................. 95

1. مفاهيم اساسي موردنياز در طراحي......................................................................... 95

2. روند طراحي...................................................................................................... 100

3. نوع آبپاش‌ها و فواصل بين آنها............................................................................... 109

4. انتخاب آرايش آبپاش........................................................................................... 119

5. طراحي با هدف استفاده از ذخيره سطحي..................................................................... 131

فصل پنجم: زمان‌بندي و اجراي سيستم‌هاي سنترپيوت....................................................... 139

1. محدوديت‌هاي دور آبياري....................................................................................... 141

2. معيار زمانبندي.................................................................................................... 144

3. تنظيم سرعت چرخش............................................................................................ 150

4. انتخاب آبپاش...................................................................................................... 152

5. هيدروليك لاترال سنترپيوت................................................................................... 163

1-5. شدت جريان و افت بار اصطكاكي.......................................................................... 164

2-5. فشار در امتداد لاترال........................................................................................ 168

3-5. فشار و دبي سيستم........................................................................................... 172

4-5. انتخاب نازل آبپاش............................................................................................ 173

5-5. يكنواختي دبي.................................................................................................. 175

6-5. يكنواختي پاشش............................................................................................... 175

7-5. ابزار كنترل دبي............................................................................................... 179

فصل ششم: ارزيابي سيستم آبياري سنترپيوت در مزارع..................................................... 181

1. مقدمه................................................................................................................ 181

1-1. ارزيابي.......................................................................................................... 181

2-1. كمبود رطوبت خاك........................................................................................... 182

3-1. كمبود مجاز رطوبت خاك.................................................................................... 182

4-1. يكنواختي توزيع.............................................................................................. 183

5-1. راندمان كاربرد پايين‌ترين چارك............................................................................ 183

6-1. راندمان پتانسيل كاربرد پايين‌ترين چارك............................................................... 184

2. روند ارزيابي...................................................................................................... 184

1-2. وسايل موردنياز براي جمع‌آوري اطلاعات............................................................... 186

2-2. روش اجراي عمليات ارزيابي در مزرعه................................................................. 190

3. بهره‌برداري از اطلاعات مزرعه‌اي............................................................................. 192

1-3. يكنواختي پخش.............................................................................................. 193

2-3. راندمان كاربرد پتانسيل..................................................................................... 194

3-3. رواناب سطحي............................................................................................... 196

4-3. شدت پخش................................................................................................... 197

4. تجزيه و تحليل و توصيه‌ها..................................................................................... 198

1-4. كنترل عملكرد................................................................................................. 198

2-4. رواناب سطحي............................................................................................... 199

3-4. راه‌هاي بهبود عملكرد سيستم.......................................................................... 199

ضميمه الف پخش كود و مواد شيميايي...................................................................... 203

ضميمه ب پيشرفت‌هاي جديد در تكنولوژي سنترپيوت................................................... 211

ضميمه ج جدول تبديل واحدها................................................................................... 215

فهرست منابع و مآخذ............................................................................................. 219