رشد فضایی هر شهر بهصورت گسترش افقی و رشد فیزیکی یا رشد عمودی میباشد. هر کدام از این دو روش کالبد متفاوت و جداگانهای از دیگری ایجاد میکند. رشد فیزیکی به شکل افزایش محدوده شهر یا به اصطلاح گسترش افقی ظاهر میشود و رشد عمودی بهصورت درونریزی جمعیت شهری و الگوی رشد شهر فشرده نمایان میشود. این الگوهای متفاوت به نسبت نوع گسترشی که در شهر بهوجود میآورند پیامدها و نتایج متفاوتی را نیز درپی دارند.
کتاب «اصول و مبانی و مدلهای سنجش رشد کالبدی شهری» شامل چهار فصل است.
فصل اول باعنوان شناخت الگوی رشد شهری ابتدا نقشههای شهری و یا الگوهای رشد کالبدی شهر را تشریح میکند همچنین نتایج بررسیهای 16 صاحبنظر درخصوص مزایا و معایب فرمهای شهری، بهویژه فرم شهر فشرده بیان شده است. سپس الگوهای رشد کالبدی شهری شامل الگوی رشد افقی و الگوی رشد هوشمند شهری و مزایا و معایب آنها را تجلیل میکند.
فصل دوم باعنوان «توسعه پایدار شهری» ابتدا به مفهوم و ابعاد توسعه پرداخته، سپس تاریخچه توسعه پایدار شهری، معیارها و راهکارهای رسیدن به آن را بیان میکند.
در فصل سوم کتاب باعنوان «روشها و مدلهای سنجش فرم شهری» با ارائه ابعاد شکل شهرها بهویژه کلان شهرها و با استفاده از مدلهای «ضریب جینی»، «ضریب آنتروپی»، «ضریب موران» و «ضریب گری» ابعاد مختلف پراکندگی و تراکم در دو کلان شهر «سیدنی» و «مشهد» در دورههای مختلف آماری سنجش و مقایسه شده است.
فصل چهارم باعنوان «کاربری ترکیبی و رشد هوشمند شهری»، الگوی کاربری ترکیبی بهعنوان گزینه مطلوب توسعه فرم و شکل شهری آینده ارایه شده است.
در نهایت ویژگیهای توسعه کاربری ترکیبی در پایدار کردن توسعه شهری از قبیل کاهش استفاده از ماشین شخصی، کاهش فاصله بین محل کار و زندگی، کاهش مصرف سوخت در قالب طراحی لاین دوچرخه در طراحیهای شهری و صرفهجویی در استفاده از زمین و تغییر در طراحی شهری و مدیریت کاربری اراضی بررسی میشود.
این کتاب در 184 صفحه و بهقیمت 22 هزار ریال بهچاپ رسیده است.
عنوان................................................................................................................. صفحه
پیشگفتار............................................................................................................. 15
مقدمه................................................................................................................. 18
فصل اول: شناخت الگوهای رشد شهری..................................................................... 21
مقدمه................................................................................................................. 21
الگوهای شکل کلی شهر........................................................................................ 21
الگوهای کلی رشد شهری....................................................................................... 30
الف: پراکنش شهری یا رشد افقس شهر (Sprawl)و...................................................... 30
ابعاد پراکندگی....................................................................................................... 31
پراکنش شهری در کشورهای مختلف......................................................................... 41
پیامدهای الگوی پراکنش شهری............................................................................... 42
علل پراکنش شهری............................................................................................... 44
ب: رشد هوشمند شهر (Smart Growth)و.................................................................. 46
اصول رشد هوشمند............................................................................................... 46
استراتژیهای رشد هوشمند................................................................................... 52
مزایای رشد هوشمند............................................................................................. 54
پیامدهای رشد هوشمند......................................................................................... 54
انتقادات بر رشد هوشمند و جوابهای آن................................................................... 57
مقایسه رشد هوشمند و پراکنش.............................................................................. 59
نتیجهگیری............................................................................................................ 61
فصل دوم: توسعه پایدار شهری................................................................................. 63
مقدمه................................................................................................................. 63
مفهوم توسعه ...................................................................................................... 64
توسعه پایدار......................................................................................................... 65
سیاستهای اصولی توسعه پایدار............................................................................ 67
اهداف توسعه پایدار................................................................................................ 67
جوامع پایدار.......................................................................................................... 68
عناصر یک جامعه پایدار............................................................................................ 69
برخی مفاهیم و دیدگاهها در توسعه پایدار................................................................... 70
توسعه پایدار شهری............................................................................................... 72
راهکارهایی به سوی شهر پایدار............................................................................... 73
معیارهای توسعه پایدار شهری................................................................................. 75
سابقه مدلها و الگوهای فرم و شکل......................................................................... 77
از مدلها به راهحلهای رقابتی................................................................................. 82
دستیابی به فرم شهری پایدار................................................................................. 83
شناخت الگوی توسعه در راستای توسعه پایدار شهری.................................................. 92
نتیجهگیری............................................................................................................ 96
فصل سوم: روشها و مدلهای سنجش فرم شهری...................................................... 99
مقدمه................................................................................................................. 99
اندازهگیری شکل شهر بهصورت کمی......................................................................... 100
ابعاد شکل متروپل: فشردگی در مقابل پراکنش............................................................ 101
انواع مدلهای سنجش فرم شهری............................................................................ 103
تحلیل الگوهای عملی............................................................................................ 106
سنجش فرم دو کلانشهر سیدنی و مشهد.................................................................. 117
شناخت کلانشهر سیدنی....................................................................................... 125
شناخت شهر مشهد.............................................................................................. 133
مقایسه بین دو کلانشهر سیدنی و مشهد.................................................................. 145
نتیجهگیری............................................................................................................ 147
فصل چهارم: کاربری ترکیبی و رشد هوشمند شهری..................................................... 149
مقدمه................................................................................................................. 149
توسعه کاربری ترکیبی چیست؟................................................................................ 150
راهبردهای کاربری ترکیبی....................................................................................... 154
راهبردهای سطح استراتژیک محله............................................................................ 155
راهبرد جزئیتر: بلوک، خیابان و فضای باز، و شکل ساختمان.......................................... 163
مدیریت ترکیبی...................................................................................................... 174
نتیجهگیری............................................................................................................ 176
منابع................................................................................................................... 179
واژهنامه................................................................................................................ 183
دسته بندی موضوعی | موضوع فرعی |
هنر و معماری |
معماري و شهرسازی
|